Ambitie gemeente begint in tuinbouwpolder met oprichting Stichting KKP Energieneutraal 2030

In het coalitieprogramma van gemeente Kampen is de ambitie opgenomen om in 2035 een energieneutrale gemeente te zijn. Vijf jaar eerder wil glastuinbouwgebied Koekoekspolder al energie- en CO₂-neutraal te zijn. Met die ambitie is een stichting opgericht waarin twintig tuinders hun krachten bundelen. Onder toeziend oog van gedeputeerde en wethouder ondertekenden de deelnemende partijen de oprichtingsakte. Daarna werd het eerste beton gestort voor een met biomassa gestookte warmte-installatie.

Nieuwe Energie
De aanpak van het energievraagstuk is uitgewerkt in meerdere varianten, meldt gemeente Kampen in een persbericht, maar licht dat niet toe. Wel is er een opinienota uitgebracht waarin de energieopgave verkend wordt. In december buigt eerst commissie RO zich over de te ondernemen acties om in 2035 een energieneutrale gemeente te zijn.
Na de commissievergadering vraagt het college van B&W de gemeenteraad in diens vergadering om ”een eerste stap te zetten en een keuze te maken in de aanpak van het energievraagstuk”. Behalve zelf energie te besparen en schone energie op te wekken, is ook samenwerking van belang. Overheden stemmen hun gedeelde ambitie af in de Regionale Energie Strategie. In de RES werkt Kampen samen met alle gemeenten in West-Overijssel om invulling te geven aan de energietransitie.
Het gemeentelijk coalitieprogramma, waaruit dit voortvloeit, heeft de titel Nieuwe Energie gekregen. Diezelfde naam heeft het provinciale programma gekregen dat de ambitie uitdraagt voor een energieneutraal Overijssel in 2050. In 2023 moet er al 20% Nieuwe Energie zijn.

Duurzame warmte
In de Koekoekspolder wordt al zeven jaar gebruik gemaakt van geothermie. Een deel van de kassen van Gebroeders Vahl en Kwekerij Voorhof worden sinds 2012 verwarmd met warmte die diep uit de aarde wordt gehaald. De temperatuur loopt op naarmate men dieper de aarde ingaat. Het van nature aanwezige warme water in de aarde wordt uit de ondergrond opgepompt. Bovengronds wordt de warmte eruit gehaald waarna een pomp het afgekoelde water terugpompt in dezelfde aardlaag waar het weer opwarmt. Eén van de telers die op de bijeenkomst aan het woord kwam, was Wilbert van der Bosch. Zijn bedrijf wil aardwarmte gaan toepassen in een deel van zijn kassen na de uitbreiding van het huidige aardwarmteproject in 2020.
In 2010 kozen drie bedrijven voor het aangelegde aardwarmtesysteem. Later werd een eigen energiebedrijf opgericht en sloten meer afnemers zich aan. In 2011 en 2012 werd een duurzaam warmtenet aangelegd dat ter sprake kwam bij een themamiddag van de SGP in januari van dit jaar (zie onderaan).
De tuinders werken samen met het programma Nieuwe Energie Overijssel, met provincie en gemeente, met netwerkbedrijven en met leveranciers en investeerders. Betrokken partijen hadden mensen afgevaardigd naar de bijeenkomst bij de gebroeders Vahl waar de oprichtingsakte van de nieuwe stichting werd ondertekend (zie Twitter).

Duurzame koolstofdioxide
De huidige geothermiebron heeft al tot een reductie geleid van 50.000 ton CO₂ en een besparing van 28 miljoen m³ aardgas. Er zijn plannen voor meer geothermieputten waarvan de volgende in 2021 klaar moet zijn. Ter aanvulling wordt er een houtgestookte installatie gebouwd die warmte produceert door verbranding van biomassa (snoeihout). Nadat de notaris de akte had laten ondertekenen door alle partijen, stortten wethouder Geert Meijering en gedeputeerde Annemieke Traag het eerste beton voor de installatiebouw. Traag hees zich daartoe in een aangereikte roze overall maar trok daarover haar jas aan gezien de kou buiten de hal.
Naast warmte is er voor groenteteelt onder glas ook CO₂ nodig. ”Deels kan gebruik gemaakt worden van de vrijgekomen CO₂ in de houtgestookte installatie,” licht paprikateler Van der Bosch toe, ”en voor het overige deel onderzoeken we of we afgevangen CO₂ kunnen gebruiken van afvalverwerker Twence.” Deze ’bron van grondstoffen en energie’ uit Hengelo is één van de vele deelnemers van het Bio-energiecluster Oost-Nederland.
Over ambitie en langetermijnvisie voor de energietransitie valt niet te klagen. Van 2010 via 2018, 2023, 2030 en 2035 naar het jaar 2050.

Zie ook:
• SGP verdiept zich in duurzaam ondernemen (jan. 2018)
• Volop initiatieven in streven naar Kamper duurzaamheid (juli 2017)
• Aanvraag voor windmolens in Koekoekspolder afgewezen (juli 2017)