interview: Niek Teune en Maarten van Gemert

Onverwachtse entree Staten-Generaal bevalt Kamper politica goed

Deze week is de Tweede Kamer weer op volle toeren gaan draaien. Het zomerreces van de Eerste Kamer eindigt volgende week. Beide geledingen van de Staten-Generaal kennen een volksvertegenwoordiger uit Kampen. In een uitgebreid interview met De Brug, hieronder vrij weergegeven, blikt Kamerlid Hilde Palland (39) terug op haar eerste maanden in de CDA-Kamerfractie.

Onverwachts
Eerder blikte senator Theo Rietkerk in De Brug terug op zijn eerste maanden in de Eerste Kamer (zie onderaan). De Kamper bestuurder was in het verleden al eens lid van de Tweede Kamer. Voor Hilde Palland brak dat moment onverwachts in mei aan.
Met een 21e plaats op de kieslijst en een prognose van zo’n 15 zetels, was de kans gering dat Hilde Palland na de Tweede Kamerverkiezingen op het pluche mocht plaats nemen. Na een landelijke stoelendans van het CDA kwam er toch een Kamerzetel in beeld. Dankzij het vertrek van fractievoorzitter Sybrand Buma die tot burgemeester van Leeuwarden is benoemd.
Hilde Palland legde op 29 mei de eed af in de Tweede Kamer. Tot die dag bekleedde ze het waarnemend voorzitterschap van de Kamper CDA-afdeling. Tegelijkertijd werd bekend dat Tweede Kamerlid Hanke Bruins Slot CDA-gedeputeerde werd in Utrecht. Haar opvolging door Wytske de Pater betekende dat Palland niet de enige nieuwkomer werd.

Portefeuille
Als ”jongste bediende” nam Palland niet de functie van fractievoorzitter over. Daarin werd Buma opgevolgd door Pieter Heerma. Onderdelen uit diens portefeuille nam Palland wel over. De portefeuilles van alle CDA-fractieleden werden herverdeeld in samenspraak met de fractievoorzitter. Palland kreeg arbeidsmarktbeleid, ZZP (freelance), aanbesteding en mededinging. Dit laatste is ook haar vakgebied als juriste en eveneens is ze als ZZP’er actief.
Zoals Albert Holtland bij zijn aantreden als wethouder uit de maatschap stapte waarin hij werkzaam was, zo heeft Palland haar de maatschap met drie andere juristen verlaten. Over de haar toegedeelde portefeuille is ze tevreden. De CDA-politica heeft zeker niet het gevoel ”de kruimels” gekregen te hebben. In het Financieele Dagblad werd ze afgelopen week aangehaald over de ”Haagse worsteling” met de positie van de ZZP ’er.
Palland wil duidelijkheid scheppen in de regelgeving rondom freelancers. Bovendien onderzoekt ze hoe te verhinderen dat de ZZP-constructie misbruikt wordt door bedrijven om daarin ”oud-werknemers te drukken”. Tenslotte kondigt ze een nieuw programma aan om met een ”individueel leerbudget” alle werknemers (ook in vast dienstverband) geschikt te houden voor de arbeidsmarkt oftewel ”arbeidsmarktfit”.

Spreekuur
Eén van de belangrijkste verschillen, tussen het Kamerlidmaatschap en het Kamper raadslidmaatschap, noemt Palland de volledige baan die het in Den Haag betreft. Werk voor de gemeenteraad is een deeltijdfunctie die je naast je reguliere baan doet. De vergader- en debatdagen van de Tweede Kamer zijn dinsdag, woensdag en donderdag. Gedurende die tijd verblijft Palland in de Hofstad. Feitelijk gaat ze dan met een bescheiden overnachtingsadres terug op kamers zoals in haar voorbije Groningse rechtenstudententijd.
Als fractievoorzitter van een coalitiepartij naast haar baan als juriste, ”schaakte ze in Kampen op twee borden”. In Den Haag is het één ding – politiek – maar ”wel een groot en hectisch ding”, lacht Palland. Met de Kamper samenleving en politiek houdt ze goed contact want ze ziet het als haar taak om ”op de hoogte te zijn van wat er speelt in deze regio en in Overijssel”.
In dat kader hecht ze ook belang aan het spreekuur dat ze zaterdagochtend voor het eerst belegt in de Stadskazerne samen met collega-Kamerlid Maurits von Martels uit Dalfsen. Iedereen is tussen tien en twaalf uur ’s morgens welkom om kennis te maken en/of de Kamerleden te bevragen.

Maidenspeech
Woensdagmiddag hield Palland haar debuutrede in de Tweede Kamer oftewel haar maidenspeech. Daarbij is het de bedoeling dat je niet geïnterrumpeerd wordt en een persoonlijke noot toevoegt. Dat deed Palland door uitgebreid aandacht te schenken aan haar Hanzegeboortegrond. Na afloop werd de vergadering even geschorst en volgden felicitaties van de andere Kamerleden. Palland keek ernaar uit: ”Het is spannend maar ook leuk om, na debatten en stemmingen in de plenaire zaal, nu ook achter het sprekersgestoelte te mogen gaan staan”.
Naast de verschillen van tijd en afstand noemt Palland ook het verschil in media-aandacht. Op lokaal niveau is het soms lastig om te communiceren naar de burgers wat er speelt in de raad en welke afwegingen er worden gemaakt. Dat is zowel voor fracties als burgemeesters van belang, schetst ze. Het gebrek aan opvolging voor Piet van Ommen noemt ze als voorbeeld voor het ”soms knokken” om de inwoners te informeren. Van Ommen is jarenlang als vrijwilliger voor RTV IJsselmond actief geweest als politiek verslaggever.
Op landelijk niveau er daarentegen ”bijna teveel” media-aandacht. Zaken worden uitvergroot en soms legt dat een druk die vervolgens weer de hectiek van de dag vergroot. Op het Binnenhof mogen journalisten in principe altijd aankloppen. Ze hebben vrij toegang tot vrijwel het gehele gebouw van de Tweede Kamer.

Kerkelijk
De volksvertegenwoordigende rol noemt Palland als overeenkomst tussen ’Den Haag’ en ’Kampen’. Ook hoe mensen daar tegenop kunnen zien. Ze merkt hoe, nu als Kamerlid en eerder als raadslid, mensen opeens anders naar je kunnen kijken ”terwijl ik nog steeds dezelfde ben als gisteren,” aldus Palland. Ergens snapt ze dat ook wel.
Met de andere Kamper vertegenwoordiger van CDA-huize aan het Binnenhof, senator Theo Rietkerk, bestaat een kleine maar treffende overeenkomst. Beiden kerken bij de Nederlands Gereformeerde Kerk (NGK). Op de vraag naar de reden van deze parallel, lacht Palland: ”Dat moet toeval zijn”.
Doch bij doorvragen blijkt Rietkerk in de Tweede Kamer gezeten te hebben tijdens Pallands middelbare schooltijd. Hij was toch wel een beetje haar voorbeeld – te meer als jeugdkampleider vanuit de kerk. Via het CDJA in Groningen rolde ze verder in de politiek en vanuit Kampen heeft ze nu de weg naar het Binnenhof gevonden. Dat bevalt goed. Bij de volgende verkiezingen hoopt ze herkozen te worden.

Zie ook:
• Kampenaren betreden Staten-Generaal
• Theo Rietkerk blikt terug op eerste maand
• Onbezorgde middag met CDA sluit vakantie af