Woorden dr. Kolff typeren coronacrisis volgens burgemeester Koelewijn

Afgelopen weekeinde ontstond er consternatie over opeengepakte mensen in Kamper supermarkten. Vervolgens deed burgemeester Koelewijn in een videoboodschap de dringende oproep om de richtlijnen van het RIVM te volgen. Hij wil een lockdown voorkomen maar bereidt zich daar wel op voor. In een interview met Kamper Nieuws haalt hij woorden van dr. Kolff aan die 75 jaar later opnieuw de staat van het land typeren.

Verdergaande maatregelen
Op 28 februari werd medegedeeld dat Nederland ”geen extra maatregelen neemt na de twee besmettingsgevallen met het coronavirus”. Ruim een week later riep premier Rutte alle Nederlanders op om ”vooralsnog elkaar geen hand meer te geven”. Die persconferentie, samen met RIVM-directeur Jaap van Dissel, sloot Rutte af met een ferme handdruk met Van Dissel.
Sindsdien zijn de maatregelen, om verspreiding van het virus af te remmen, elkaar snel opgevolgd, met als voorlopige climax de persconferentie van afgelopen maandag. Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) deelde mee dat alle vergunningsplichtige evenementen en bijeenkomsten, ook met minder dan honderd bezoekers, tot 1 juni verboden zijn.
Alle andere maatregelen, zoals sluiting van scholen, sportverenigingen, horeca, kappers en schoonheidsspecialisten èn het advies om thuis te blijven, gelden vooralsnog tot 6 april.

Ernstige zorgen
Naast indamming heeft het RIVM ook richtlijnen afgegeven om mensen zichzelf en hun medemens te beschermen. Anderhalve meter afstand houden tot elkaar en hygiëne betrachten zijn de belangrijkste daarvan. Dat eerste werd massaal overtreden in supermarkten en op plaatsen waar mensen veelal samenkomen met het mooie weer dat aangebroken is.
Burgemeester Koelewijn maakt zich daar ”samen met meer collega’s” zorgen over en overweegt nadere maatregelen te treffen. Een burgemeester mag veel, legt hij uit, zelfs wetgeving aan de kant zetten – behalve de grondwet.
De primaire verantwoordelijkheid in de huidige ligt bij de minister van WVS, die op te volgen aanwijzingen kan geven. In dat geval is het alleen de vraag wat een burgemeester eventueel plaatselijk aan mag vullen op een noodverordening.

Lockdown in zicht
De achtergrond van zijn oproep om de richtlijnen te volgen, is de neiging dat de grens van honderd mensen op een bijeenkomst, een eigen leven gaat leiden. ”Zorg ervoor dat je zo min mogelijk met elkaar in sociaal contact komt”, benadrukt Koelewijn. ”Als we op de foute manier doorgaan,” vervolgt hij, ”wordt de besmetting groter en komen we in een cruciale fase.”
Op dit moment gaat het erom dat de ziekenhuizen hun werk kunnen blijven doen. Groepsimmuniteit opbouwen tegen het nieuwe virus is van later zorg. ”We moeten de vloedgolf, die over ons heen komt, aanpakken” en tijdens het tijdrekken hoopt hij ook dat er een medicijn gevonden wordt.
Maandagmorgen heeft Koelewijn op zijn eerste vergadering een werkgroepje samengesteld die een lockdown bestudeert. Waar loop je met een straat- of winkelverbod tegenaan en wat betekent dat voor mens en samenleving? Ook op regionaal niveau zijn er een aantal ”wijze mensen” bij elkaar gezet. Hij sluit niets uit over een lockdown: ”Het kan maar zo gebeuren.”

Dr. Kolff
De associatie van de huidige crisis met de Tweede Wereldoorlog, waarvan alle activiteiten ter herdenking van 75 jaar bevrijding zijn afgelast, komt ook bij Bort Koelewijn op. Tijdens die oorlog zette de Kamper medicus dr. Kolff de beroepsethica op zijn kop en paste de eed van Hippocrates anders toe. Hij bezorgde mensen ziektesymptomen waardoor ze gevrijwaard werden van de Arbeitsansatz. Sterker nog, na een gesimuleerde geelzucht of tuberculose, liepen de Duitsers in een wijde boog om de ’patiënt’ heen. Meer artsen deden dit maar niet zo vaak als dr. Kolff.
Vrijdag zou er een expositie geopend worden onder de noemer ’Alle waarden draaien om’. Precies dat geldt nu ook tijdens de crisis rondom het coronavirus. Een groot verschil is wel dat je toen niet iedereen kon vertrouwen. Nu is er duidelijk één gemeenschappelijke vijand en één gemeenschappelijke belang, zo schetst Koelewijn.
De burgervader sluit het interview positief af: ”Je kunt elkaar ook een compliment geven voor voldoende afstand houden!”

Zie ook:
• Gemeente Kampen volgt richtlijnen RIVM GGD (13 maart)
• Eerste besmetting coronavirus in Kampen (video – 16 maart)

In onderstaande videoboodschap van vrijdag 20 maart vertelt burgemeester Koelewijn over de eerste week waarin de maatregelen tegen het coronavirus volop van kracht waren.