tekst: Maarten van Gemert
beeld: Larz Kemper

’Hoofdbewoners’ wervelende voorstelling met veel diepgang voor wie dat doorgrondt

In het Vestzaktheater wordt deze week het eerste muziektheaterstuk van Bas Nijhof gespeeld. De voormalige stadsdichter en zanger van Nou En heeft een leuk stuk geschreven. Mij is gevraagd om daarover een recensie te schrijven. Dat combineer ik met een interview met Bas voor Kamper Nieuws na afloop in de foyer van de Stadsgehoorzaal. Ofschoon ik van diepere lagen hou, moet ik eerlijk zeggen dat de betekenis van veel abstractie in het theaterster mij achteraf pas duidelijk werd. Maar ook zonder dat te doorgronden is het een mooie voorstelling die met vaart wordt gebracht.

Vestzaktheater
Vrijdags had ik al kaarten voor Paul de Munnik in de Grote Zaal maar twee dagen achter elkaar naar de Stadsgehoorzaal is voor mij geen straf. Dus toog ik donderdagavond naar het Vestzaktheater, de zaal voor kleinschalige theatervoorstellingen. Bij binnenkomst liep ik meteen tegen het publiek en het decor aan. De zitplaatsen blijken ingeschoven te zijn. Een kwart slag gedraaid ten opzichte van de gebruikelijke rijen, zijn er losse stoelen neergezet rondom een paar kleurige blokken waartussen en waarop het muziektheater zich afspeelt. In de hoek staat het trio dat live de muzikale bijdrage levert. De (krappe) opstelling nodigt uit tot interactie met het publiek maar dat valt me tegen. Slechts een enkele keer gaat de emotie Blijdschap, de enige mannelijke speler naast de hoofdrolspeler, langs het publiek. Leuk dat het een eigen productie van de Stadsgehoorzaal is, in samenwerking met Kameraoperahuis uit Zwolle.

Lijfelijke emoties
Het verhaal draait om Alize, die terugkomt van een grote reis en weer bij haar moeder intrekt. Ze is ondernemend, vol idealen en later begint ze, opgejaagd door haar moeder naar werk, een bedrijfje. Dat draait om een of ander duurzaam produkt – meer haal ik er niet uit. Het bedrijfje start ze met haar geliefde maar later loopt dat spaak. Uit de aankondiging op de website had ik begrepen dat het gaat over “millennials, ook wel de generatie Y of burn-out generatie genoemd.” Volgens de aankondiging ”geeft ‘Hoofdbewoners’ een kijkje in de belevingswereld van de jong professional van nu.” Het stuk start in volle vaart en eenmaal geacclimatiseerd, kan ik het volgen en ervan genieten. Ook van mijn gezelschapsdame en andere aanwezigen begreep ik dat zij even in het spel moesten komen. Rondom de hoofdrolspelers dartelen spelers die de emoties uitbeelden – dat begreep ik nog net.

Treffend
Enkele dingen troffen me. In sommige scenes, waar een interactie plaats vindt tussen de hoofdrolspelers, wordt de emotie, die hierbij hoort, op korte afstand uitgebeeld door twee nevenrolspelers. Prachtig parallel spel. Het tweede rake element is de mimiek. Al staan de emotiespelers stil, dan nog leven ze mee in details als minieme bewegingen of mimiek. Bas heeft op de mimiek geen nadruk gelegd, vertelt hij later, dus misschien spreekt daaruit wel de professionaliteit van de veelal niet-beroepsmatige spelers. De gelaatsuitdrukkingen van Alize, als ze bij haar Ernst is, doen me bijna smelten en ik benijd Ernst om de liefde die van zijn Alize afstraalt. Als op kantoor haar jeugddroom van een hondenasiel te sprake komt, zie je hoe, zoals Bas het mooi uitdrukt, ”het meisje van vroeger wakker wordt in de jonge vrouw die ze nu is”. Tenslotte valt mij op hoe ik de dichter Bas Nijhof hoor doorklinken in de woorden van de mannelijke nevenrolspeler als die op zeker moment als commentator fungeert.

Theaterkrant
Bij film- of theaterbezoek kun je je grondig voorbereiden of het geheel ”naïef” over je heen laten komen. Ik kies meestal voor een tussenweg. Zo had ik wel de aankondiging gelezen maar niet de folder of de recensie van de Theaterkrant. Die laatste verrast me! Daarin wordt een animatiefilm genoemd, die het uitgangspunt voor ’Hoofdbewoners’ zou zijn geweest en worden de emoties, gespeeld door acteurs benoemd. Er wordt diep ingegaan op punten waaraan ik niet zou denken. Het stuk wordt oppervlakkig genoemd maar ondanks mijn waardering en oog voor (ontbreken van) diepgang, is mij dat niet opgevallen. Ben ik nu oppervlakkig? Misschien heb ik simpelweg genoten van het spel, de komische momenten en de fraaie vormgeving (podia en kleding) van Vera Selhorst. De voorstellingen waren dinsdag tot en met vrijdag uitverkocht. Voor zaterdagavond en zondagmiddag zijn nog kaarten verkrijgbaar aan de kassa van de Stadsgehoorzaal of bij het begin van de voorstelling. De regie, tenslotte, was in handen van Céline Hoex. In overleg met haar wou Nijhof ”een bevreemdende wereld creëren” en mensen ”even uit normaal halen”. Dat is prima gelukt. Wat mij betreft.

Zie ook:
• aankondiging (Stadsgehoorzaal)
• recensie (Theaterkrant)