De Zuiderzee was bitterzoet (video)
Geschiedenis, Nieuws 3 september 2018, 0 CommentExpositie Stadsarchief verhaalt over 100 jaar Zuiderzeewet
Op 14 juni 1918 werd in het Staatsblad de ”Wet tot afsluiting en droogmaking van de Zuiderzee” afgekondigd. Hiermee veranderde niet alleen de kaart ingrijpend maar ook het leven in de plaatsen rond de Zuiderzee, waaronder Kampen. Stadsarchief Kampen heeft in de Stadskazerne een expositie ingericht die de gevolgen voor Kampen in kaart brengt. Afgelopen zaterdag werd de expositie geopend onder de treffende titel ’Bitterzoete Zuiderzee’.
Eeuwenoude wens
Op inpoldering van de Zuiderzee werd al eeuwen gebroed tot de techniek voldoende ontwikkeld was om het mogelijk te maken. Ondanks discussie en tegenstand wist ingenieur Cornelis Lely als minister van Waterstaat de Zuiderzeewet op 21 maart 1918 door de Tweede Kamer te krijgen en op 13 juni door de Eerste Kamer. De Zuiderzeewet was een zogenaamde raamwet die niet tot in detail omschreef wat er wanneer zou gebeuren. Wel dat de Zuiderzee voor rekening van de staat werd afgesloten. Later zou de regering besluiten welke gedeeltes in welke volgorde zouden worden drooggemaald en ingepolderd. Behalve meer veiligheid moest het plan ook meer grondgebied en meer werkgelegenheid opleveren. De watersnood van 1916 geeft uiteindelijk de doorslag om Plan Lely te realiseren.
Economische gevolgen
De Zuiderzee was bitter door de overstromingen en scheepsongelukken maar zoet met de economische kansen die het bracht. Doordat de Zuiderzee als grote binnenzee transformeerde tot het afgesloten en grotendeels ingepolderde IJsselmeer, verviel wel de visserij als belangrijkste nering. Aanpalend verdwenen er meer beroepen maar ontstond er ook nieuwe bedrijvigheid. Op de expositie in de Nicolaas Plompzaal, beneden in de Stadskazerne, brengt het Stadsarchief deze en andere gevolgen in beeld. Aan Schokker nazaat Jac Ruiten en wethouder van Cultuur Irma van der Sloot was de eer om de expositie te openen. Op een enorme landkaart, uitgespreid over de vloer van de zaal, sloten zij met zandzakken de laatste verbinding af van de Zuiderzee met het open water van de Noordzee.
Cornelis Lely
Zoals over de geschiedenis van de Zuiderzee, zo zijn er hele verhalen te vertellen over Cornelis Lely, over wie dan ook diverse biografieën zijn verschenen. Uit een film, die getoond wordt bij Batavialand in Lelystad, komt hij als een visionair naar voren. Zijn plannen stuitten echter ook op weerstand en niet alleen om het grote effect dat zijn plannen hadden op mens en omgeving. Rondom de expositie, die de gehele maand september gratis te bezoeken is, organiseert het Stadsarchief meer activiteiten. Op 13 september is er een lezing over het boek Polderkoorts waarin Eibert den Herder naar voren komt, de man die het opnam tegen Lely en zijn plannen. Zaterdag 22 september komt het visserijverleden tot leven tijdens een dag die samen met de Vischrookerij en Kamper-botters wordt georganiseerd. Het verhaal van de Zuiderzee(wet) is nog lang niet ten einde.