Risico’s op verstoring van afdeklaag over vervuilde grond in bodem is te groot

Regelmatig klinken er geluiden om meer te doen met de Burgel dan het water alleen maar rustig te laten kabbelen. Tijdens de Hanzedagen kreeg de binnenstadvereniging toestemming om met drijvende tuinen de Burgel, en daarmee de binnenstad, te verfraaien. Dit initiatief is op last van gemeente en waterschap beëindigd. De communicatie hieromtrent verliep moeizaam. De gemeente komt met een voorlichtingscampagne en is nu heel duidelijk over activiteiten in de Burgel: Nee.

Verontreinigde grond
Ofschoon het water in de voormalige stadsgracht van Kampen helder en schoon lijkt, zwerfafval daargelaten, schuilt er een vies addertje onder het gras. Letterlijk. De bodem is afgedekt met een zandlaag om de verontreinigde grond – van fabrieken van weleer – daaronder af te schermen. Rond de eeuwwisseling heeft er een sanering plaats gevonden, betaald door provincie en gemeente, maar die kon niet voltooid worden. De kademuren dreigden in te zakken en om die reden is toen besloten de bodem af te dekken. Deze zandlaag wisselt in dikte door de tijd heen maar ook per locatie in de Burgel. Het is niet duidelijk waar deze fluctuaties uit voortkomen maar het is wel duidelijk dat de zandlaag een belangrijke beschermde functie heeft tegen ernstige verontreiniging. Toen de wijkvereniging binnenstad met het initiatief van de Drijvende Tuinen kwam, had de gemeente geen wettelijke gronden om dat te weigeren. Het waterschap adviseerde de gemeente echter ten zeerste om het idee af te wijzen. De binnenstadbewoners kennen de situatie en wilden daarom de tuinen aan de kademuren en niet in de bodem bevestigen. En zo geschiedde.

Voortdurende monitoring
De Burgel is eigendom van gemeente Kampen maar het waterschap is het bevoegd gezag over de waterbodem. De Waterwet heeft deze bevoegdheid verlegd van provincie Overijssel naar waterschap Drents Overijsselse Delta (voorheen Groot Salland). In 2012 heeft er een zogenaamde nulmeting plaats gevonden door ingenieursbureau Tauw en om de vier jaar wordt de water- en zandlaagkwaliteit opnieuw bekeken. Te beginnen hiermee wil het college van B en W, als ook raad, bewoners en onderhoudsdiensten, regelmatiger geïnformeerd worden over de stand van zaken. Daarnaast wil het college volgend jaar een voorlichtingscampagne starten om de inwoners te vertellen waarom het onverantwoord is om de bodem van de Burgel te verstoren door activiteiten, al is het maar bootje varen. Met onderhoudsdiensten zijn er afspraken gemaakt over noodzakelijke werkzaamheden volgens een omzichtige werkwijze.

Duurzame oplossing
Het college sluit activiteiten in de Burgel voor de toekomst niet uit. Daarvoor zal dan eerst een duurzame oplossing gevonden moeten worden voor de afdeklaag. Hiernaar wordt samen met het waterschap onderzoek gedaan waarvan eventuele kosten ter sprake zullen komen bij concrete plannen. Het college erkent dat de communicatie en het proces rondom de Drijvende Tuinen geen schoonheidsprijs verdient. Om dit in de toekomst te voorkomen, zijn er al enkele maatregelen getroffen. Ook de relatief recent geïntroduceerde wijkverbinders kunnen hierin een rol spelen. Tenslotte blijven ook de onderzoeken op tafel liggen die in het verleden meermaals zijn uitgevoerd naar een beleefbare en bevaarbare Burgel, zoals vorig jaar in een afstudeerscriptie va neen student aan de TU Delft. Nu zijn ze (nog) niet haalbaar maar het kind wordt niet met het badwater weggegooid. Oftewel de ideeën en kansen voor een actieve Burgel verdwijnen niet met de eerder uitgebaggerde grond naar het slibdepot.

Zie ook:
• Geraniumpiramides teruggekeerd in binnenstad
• Drijvende tuinen in de Burgel