cultuurZIEN toont verrassende inkijkjes tijdens stadswandeling

De Romeinen zijn vanzelfsprekend nooit in Kampen geweest, dat na de Romeinse tijd is ontstaan. Toch hebben ze met terugwerkende kracht hun sporen nagelaten in Kampen. In het afsluitende weekeinde van de Romeinenweek organiseerde cultuurZIEN een stadswandeling dat aansloot op het thema in 2019: Waar zijn de vrouwen? Er valt meer over te ontdekken dan op het eerste gezicht lijkt, liet cultuurZIEN zien.

Hesperiden
De stadswandeling startte in de Hof van Breda dat sinds 1998 bewaakt door een draak op de tuinmuur. Dat is geënt op de Hesperidensage, een verhaal uit de oudheid.
In een ommuurde tuin in Afrika, met bomen waaraan gouden appelen groeiden, woonden drie wonderschone nimfen, de Hesperiden. De Griekse held Hercules lukte het de gevleugelde, duizendkoppige draak, die de tuin bewaakte, te verslaan.
De nimfen vertrokken naar een ander werelddeel en namen hun gouden appelen mee. Zo maakte de wereld kennis met de gouden appelen van de Hesperiden, oftewel de ”appeltjes van Oranje” ookwel sinaasappelen genoemd.

Architectuur
De stadswandeling voerde langs de St. Annakapel waarin de Romeinse architectuur te herkennen is. Wouter Hinrichs beschrijft in zijn verslag van de stadswandeling (zie onderaan) hoe de Lutherse kerk is gebouwd in de vorm van een Romeinse tempel.
Hinrichs was namens de organisatie RomeinenNU naar Kampen gekomen en zag de parallel die Carin Koopman namens cultuurZIEN legde tussen de Romeinse vrouwen en de middeleeuwse Kamper vrouwen. Hinrich is een jonge archeoloog die afgestudeerd is op de Romeinse limes oftewel de grens van het Romeinse Rijk die doorliep tot Noord-Holland.

Kariatiden
Bij de Cellebroederspoort wordt een forse erker van een herenhuis uit 1896 gedragen door twee fraaie consoles. Hierop zijn kariatiden aangebracht, vrouwenbeelden in de vorm van een pilaar of pilaster. In de oudheid komen ze al voor in de Egyptische en Griekse architectuur maar de oorspronkelijke betekenis is niet bekend.
De Romeinse architect Vitruvius kwam met de volgende verklaring: Toen de Grieken de oorlog tegen de Perzen gewonnen hadden, werden de Karyanen gestraft voor hun steun aan de Perzen. De mannelijke bevolking van Karyae werd gedood. De vrouwen werden tot slaaf gemaakt en moesten voor straf een ‘eeuwige’ last dragen.

Schepenzaal
Koopman wijst op de actualiteit met de eeuwige vervolging van de Jezide’s, van wie de afgelopen decennia de mannen gedood werden door ISIS en de vrouwen tot slaaf gemaakt. Vorige maand was het bovendien 25 jaar geleden dat de Rwandese genocide plaats vond.
De stadswandeling van cultuurZIEN eindigde in de Schepenzaal van het Oude Raadhuis. Koopman schetste de vele wijze lessen aan bestuurders die uitgebeeld worden. In de schouw zijn onmiskenbaar Romeinse invloeden te zien in de gebeeldhouwde personen en kleding.
In het Stadspark had Koopman even daarvoor het indrukwekkende verhaal van de ”heks” Geesje Claes verteld. Niets nieuws onder de zon, zou Prediker zeggen. Maar wel veel boeiende verhalen onder de zon tijdens de stadwandeling. Ditmaal over de Romeinen en hun erfenis – ook in Kampen.

Zie ook:
• De vrouwen van Kampen (RomeinenNU)
• Vrouwen in de schijnwerpers tijdens Romeinenweek

– dit artikel kwam mede tot stand met vriendelijke medewerking van cultuurZIEN –