Stadsarchief en Stichting ontsluiten bijzondere collectie Kamper kunstnierpionier

De archiefcollectie van de Willem Kolff Stichting is vanaf heden via internet te raadplegen. De stichting droeg het Kolff Archief in maart 2017 over aan Stadsarchief Kampen die de bijzondere verzameling online heeft geplaatst. Het Stadsarchief Kampen is zeer trots op de digitale ontsluiting van de collectie van en over de uitvinder van de kunstnier. Het archiefmateriaal over Willem Kolff (1911-2009), de eerste Kamper ereburger, en diens uitvindingen markeren een unieke episode in de Kamper geschiedenis.

Uitvindingen
Dit jaar is het 75 jaar geleden dat professor Kolff in het Kamper stadsziekenhuis de kunstnier uitvond. Tegenwoordig zit verpleeg- en revalidatiecentrum Myosotis aan het Engelenbergplantsoen in het monumentale gebouw van het vroegere Kamper stadsziekenhuis dat op 1 november 1994 haar deuren sloot. De kunstnier was de basis voor hemodialyse, het spoelen van bloed in een machine bij mensen met een slechte nierfunctie. Dialyse houdt wereldwijd miljoenen mensen in leven en de kunstnier van Kolff geldt als een mijlpaal in de medische geschiedenis. In de Kolff Collectie is hier van alles over te vinden.
Naast de kunstnier in 1943 ontwikkelde Kolff later een hartlongmachine (1956) en het kunsthart (1957). In 1950 emigreerde Kolff met zijn gezin naar Amerika omdat er in Nederland te weinig middelen waren voor het ontwikkelen van nieuwe kunstorganen. Hij keerde echter regelmatig terug naar Kampen. In 1970 werd hij de eerste ereburger van de stad. In 1991 kreeg hij een standbeeld en in de wijk Hagenbroek is de Dr. Kolfflaan naar hem genoemd.

Compliment
Recent gaf Emiel Hakkenes een lezing in de Stadskazerne over zijn boek Polderkoorts. Hij was vol lof over de online toegankelijkheid van Stadsarchief Kampen. In het nieuwe onderkomen onderin de Stadskazerne heeft het Stadsarchief veel van haar materiaal online geplaatst. Zoals bijvoorbeeld de documentatie van de reddingsoperatie van het stadsziekenhuisgebouw.
Naast het redden van mensenlevens, zette Kolff zich op hoge leeftijd persoonlijk in voor de redding van het monumentale gebouw aan het Engelenbergplantsoen. Dankzij een burgerinitiatief werd het pand behoed voor sloop en uitgeroepen tot Rijksmonument. De Stichting tot Behoud van het Monumentale Ziekenhuisgebouw (1998-2008), die dat bewerkstelligde, was een rechtsvoorganger van de Willem Kolff Stichting, evenals het Prof. W.J. Kolff Instituut (1996-2008).
Stadsarchief Kampen beschikt nu over de tweede Kolff Collectie wereldwijd. Professor Kolff doneerde zijn archief grotendeels aan de universiteitsbibliotheek van Utah, waar hij dertig jaar werkte. De collecties in Utah en Kampen (zie onderaan) vullen elkaar goed aan.

Biografie
Topstukken in Kampen zijn onder andere Kolffs proefschrift ‘De Kunstmatige Nier’ uit 1946 en de Yad Vashem-onderscheiding die hij in 2013 samen met zijn vrouw Janke Kolff-Huidekoper postuum kreeg voor het redden van Joodse levens tijdens WO II. Kolff ontving in 2002 de hoogste medische onderscheiding in Amerika en deze Lasker Award is ook in de collectie ondergebracht.
Dit is allemaal na te lezen in de biografie die Herman Broers over Kolff schreef (zie onderaan). Bij Uitgeverij Balans verscheen dit boek onder de titel ‘De man die miljoenen levens redde’. De kunstnierpionier staat centraal bij een jubileumsymposium van de Nierstichting (50 jaar) en de Willem Kolff Stichting (15 jaar) in Leiden, Kolffs geboortestad. De Nierstichting, die werkt aan een draagbare kunstnier, noemt Kolff “onze inspirator”. De voormalige werkkamer van Kolff in het gebouw van het vroegere stadsziekenhuisgebouw is ingericht als een klein museum en op afspraak te bezichtigen.

Zie ook:
• Kolff Collectie Stadsarchief Kampen
• Biografie Herman Broers
• Interview met biograaf Broers (NPO1)