Na restauratie reinigingshuis volgt inrichting als educatief centrum

Het monumentale kleine gebouw op de Joodse begraafplaats achterin IJsselmuiden is gerestaureerd. Toen de begraafplaats nog in gebruik was, werden in het zogeheten Metaheerhuisje lichamen gereinigd voordat ze begraven werden. Nadat de grafstenen al eerder opgeknapt waren, nadert hiermee het slot van het in 2016 gestarte proces om de Joodse begraafplaats weer volledig in (monumentale) waarde te herstellen.

Voorgeschiedenis
De Joodse begraafplaats aan de Rondeweg in IJsselmuiden, achter algemene begraafplaats ’De Zandberg’ dateert van 1829. Toen werd de Joodse begraafplaats in Kampen uit 1764 gesloten. Recent kwam in het nieuws dat gepleit wordt voor een herkenbare gedenkmarkering op die plaats achter de oude HBS. In IJsselmuiden vond in 1942 de laatste begrafenis plaats. Bij de Joden is het geen gebruik om graven te ruimen en zo bleef de ’Bet Chaim’ intact. De na de Tweede Wereldoorlog geminimaliseerde Joodse gemeenschap in Kampen kon het echter niet meer onderhouden.
In 2014 ontdekte gemeente Kampen dat zij verantwoordelijk is voor de begraafplaats. Sindsdien ligt het er verzorgd bij maar de grafstenen en het reinigingshuisje waren zeer vervallen (zie foto hieronder). De grafstenen zijn in 2021 opgeknapt (zie onderaan) en een jaar later werd aandacht gevraagd voor het reinigingshuisje (zie onderaan).

Metaheerhuisje
Vorig jaar gaf de gemeenteraad groen licht voor renovatie van het Metaheerhuisje op voorwaarde dat het huisje een culturele en educatieve functie zou krijgen. Het historische gebouwtje op de Joodse begraafplaats was ooit het toneel van rituele wassingen en begrafenissen voor de Kamper Joodse gemeenschap. Hulshof Bouw & Restauratie heeft het afgelopen jaar opgeknapt en recent opgeleverd.
Nu wordt het ingericht als educatief centrum over de Joodse gemeenschap in Kampen en IJsselmuiden. Omdat de Joodse geschiedenis een belangrijk thema is binnen het onderwijsprogramma van de Pieter Zandt Scholengemeenschap heeft diens directie aangeboden graag te willen bijdragen in de inrichting en bemensing als educatief centrum. Dit zal voorbereid en uitgevoerd worden door een werkgroep waarin onder andere de gemeente zit als beheerder voor de begraafplaats en het vastgoed.

Inrichting
Er zijn plannen om het Metaheerhuisje in te richten met replica’s van het wasbekken, met informatiepanelen en met een kleine expositie over het Joodse leven in Kampen. Daarnaast zullen er verhalen verteld worden over beeldbepalende Joden uit de Kamper gemeenschap die op de begraafplaats begraven liggen.
De zolder zal ingericht worden als opslagruimte voor expositiespullen. Rondom de begraafplaats komt een wandelpad met informatiebordjes en QR-codes. Als alles klaar is, het Metaheerhuisje op afspraak opengesteld worden voor scholen en andere geïnteresseerde groepen. Het Joodse Metaheerhuisje in IJsselmuiden zal zo weer tot leven komen als een waardevolle culturele en historische locatie, waar bezoekers kunnen leren over de Joodse tradities en het Joodse verleden in Kampen en IJsselmuiden.

Zie ook:

• Joodse muziek en verhalen tijdens stadswandeling (2022 – video)
• Grondig onderhoud grafstenen Joodse begraafplaats (2021 – De Brug)
• Vernieuwde Joodse Galerij in voormalige synagoge (2019)
• Gereconstrueerde grafstenen luiden nieuwe fase (2016 – De Brug)